1. Waarin verschilt de seksuele ontwikkeling van mensen met een verstandelijke beperking op het gebied van lichamelijke, cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling van mensen zonder een verstandelijke beperking?
2. Lees de casus aan het begin van dit hoofdstuk nog eens door. Op welke gebieden zie je een bepaalde afwijking in de seksuele ontwikkeling van Deborah?
3. Welke vormen van ondersteuning op het gebied van seksualiteit en relaties bij mensen met een verstandelijke beperking worden onderscheiden in dit hoofdstuk?
4. Werk in tweetallen. Eén student heeft de rol van cliënt, de ander van begeleider. De cliënt stelt een van de vragen hierna, de begeleider geeft het antwoord. De cliënt is pas tevreden als er een echt antwoord is gegeven. Na drie vragen wisselen jullie van rol.
   Na allebei drie vragen te hebben gesteld en beantwoord, bespreken jullie het rollenspel na. Hoe vonden jullie het om deze vragen te beantwoorden? Wat lukte goed en waarin heb je nog iets te leren? Ben je dit soort vragen al eerder tegengekomen op je stage of werk? Wat vind je daarvan?

Vragen:

• Vrouw, 21 jaar, LVG: Waarom doet seks eigenlijk pijn?
• Man, 56 jaar, MVB: Hoe weet je waar het gaatje is als je op een vrouw ligt?
• Jongen, 17 jaar, LVB: Hoe moet je tongzoenen?
• Vrouw, 16 jaar, MVB: Ik wil wel verkering maar geen seks, kan dat ook?
• Man, 22 jaar, MVB: Ik wil graag leren trekken, kan je me vertellen, hoe dat moet?
• Vrouw, 32 jaar, LVB: Kan een vrouw ook klaarkomen? Hoe moet dat dan?
• Meisje, 12 jaar, LVB: Ik wil geen kinderen, dat doet pijn of niet soms?
• Jongen, 10 jaar, MVB: Ik wil met jou verkering, juf. Is dat goed?
• Vrouw, 51 jaar, LVB: Ik wil helemaal geen seks maar wel knuffelen, hoe moet dat eigenlijk?
• Man, 86 jaar, MVB: Ik heb altijd seks gehad met wie ik maar wilde, goed he?
• Meisje, 15 jaar, LVB: Ik wilde eigenlijk alleen film kijken, maar hij begon te kussen, wat moet ik dan doen?
• Man, 44 jaar, MVB: Eigenlijk houd ik meer van mannen, is dat normaal?