Kan ik daar wat aan doen?

Log in

Je bent nog niet ingelogd. Log in met je Coutinho-account om toegang te krijgen tot je studiemateriaal.

Speelfilms

7.3 De capabilitybenadering: mogelijkheden scheppen

Thema: capabilities

Bij capability 1, leven:

  • Darrow 
    John David Coles (1991). Met Kevin Spacey. Over een advocaat die tegen de doodstraf pleit.
  • Sacco e Vanzetti 
    Guiliano Montaldo (1971). Twee anarchisten worden opgepakt en onterecht veroordeeld wegens roof en moord. De eigenlijke redenen van het juridisch proces zijn de politieke overtuigingen van het duo. 

Bij capability 2, lichamelijke gezondheid:

  • The Dallas Buyers Club
    Jean Marc Vallée (2013).  Met Adam Dunn. Gebaseerd op het verhaal Ron Woodroof, een aidspatiënt die vocht tegen de macht van de farmaceutische industrie en de Amerikaanse voedsel en warenautoriteit om medicatie die wel werkt onder aidspatiënten te verspreiden. 
  • Dancer in the Dark
    Lars von Trier (2000). Met Björk. Over de naar Amerika geëmigreerde Tsjecho-Slowaakse Selma. Ze werkt daar dag en nacht in een fabriek om geld te verdienen voor de operatie van haar zoon Gene, die net als zij aan een erfelijke oogziekte lijdt, die hen langzaamaan blind zal maken.

Bij capability 3, lichamelijke onschendbaarheid:

  • Children of God
    Kareem Mortimer (2010). Op de Bahama’s begint de macho, charmante en sexy Romeo een affaire met Johnny, een blanke fijngevoelige kunstenaar. Ze moeten hun relatie geheim houden. 
  • If These Walls Could Talk
    Cher, Nancy Savoca (1996). Drama met Demi Moore en Sissy Spacek. Een drieluik over drie zelfverzekerde vrouwen, die model staan voor de moeilijkste beslissing uit hun leven: het afbreken van hun zwangerschap. Elk tijdperk is anders, de omstandigheden en de mensen ook, maar uiteindelijk gaat het om de capability van vrouwen om over hun eigen lichaam te beslissen.
  • Vera Drake 
    Mike Leigh (2004). Een vrouw botst met de eigen gemeenschap wanneer ze kiest voor een abortus. 

Bij capability 4, zintuigelijk waarnemen, verbeeldingskracht en denken, en capability 5, gevoelens: 

  • Slumdog Millionaire 
    Danny Boyle (2008). Het aangrijpende levensverhaal van een jongen uit de sloppenwijken van New Delhi. Hij doet mee aan een spelshow en kan miljoenen winnen…

Bij capability 6, praktisch redeneren:

  • Luther
    Eric Till (2003). Een mooie film die een goede indruk geeft van de gedachtegang van Maarten Luther en het voorbeeld van handelen volgens je eigen geweten. Deze film wordt ook besproken op de filmpagina bij paragraaf 1.4.

Bij capability 7, sociale banden:

  • Le Fabuleux Destin d'Amélie Poulain
    Jean-Pierre Jeunet (2001). Amélie groeit afgezonderd van andere kinderen op omdat ze aan een hartziekte zou lijden. Welke gevolgen heeft deze eenzame jeugd voor haar op latere leeftijd? Beklemmend, maar ook vrolijk.
  • Three Colours: Blue
    Krzysztof Kieślowski (1993). Een vrouw zoekt de eenzaamheid op na de dood van haar man, maar ze komt er op harde wijze achter dat ze niet zonder echte menselijke interactie kan.
  • Solitary
    Kristi Jacobsen (2016). Documentaire. In de Verenigde Staten zitten honderdduizend delinquenten in eenzame opsluiting. Regisseur Kristi Jacobsen kreeg de mogelijkheid gedurende een jaar te filmen in de gevangenis waar Randall opgesloten zit. Dit levert een bijzondere schets op van een welhaast onmenselijke omgeving.

Bij capability 8, andere biologische soorten:

  • Crude
    Joe Berlinger (2009). Over de strijd van Amazone-indianen tegen oliemaatschappij Chevron vanwege de vervuiling van het regenwoud. Deze film wordt ook besproken op de filmpagina bij paragraaf 9.4.2.
  • Darwin’s Nightmare
    Hubert Sauper (2004). Over de gevolgen van de internationale vis- en wapenhandel voor de bewoners rond het Victoriameer in Tanzania.
  • Anote’s Ark
    Matthieu Rytz (2018). In Oceanië, op een van de meest afgelegen plekken ter wereld, ligt de eilandenstaat Kiribati. Het leven van mensen en dieren wordt er ernstig bedreigd door de rap stijgende zeespiegel als gevolg van klimaatverandering.
  • Waiting for Giraffes
    Marco De Stefanis (2016). Over een dierentuin in de Palestijnse stad Qalqilya.

    Bij capability 10, vormgeving van eigen omgeving:

    • Erin Brockovich
      Steven Soderbergh (2000). Met Jullia Roberts. Het verhaal is gebaseerd op de waargebeurde geschiedenis van de echte Brockovich, die persoonlijk een juridische strijd aanging met de Pacific Gas and Electric Company. 

    7.4.3 Respect voor autonomie en zorg voor de ander

    Thema: kun je kiezen voor een verslaving? 

    • Leaving Las Vegas
      Mike Figgis (1995). Met Nicolas Cage. Over een man die welbewust naar Las Vegas vertrekt om zichzelf dood te drinken. 
    • Rock ‘n’ Roll Junkie 
      Jan Eilander, Eugene van den Bosch, Ton van der Lee en Frenk Van Der Sterre (1994). Documentairefilm over het leven van rockidool Herman Brood.
    • Wild Romance 
      Jean van der Velde (2006). Over de eerste 5 jaar van Broods carrière.  
    • Unknown Brood
      Dennis Alink (2016). Documentairefilm, met een impressie van zijn leven en de dagen vlak voor zijn dood.
    • Amy 
      Asif Kapadia (2015). Biografische documentaire over Amy Winehouse. Bekroond met een Oscar. 

    7.4.4 Ingrijpen of niet? Eerste probleemverkenning

    Thema: handelingsbekwaam of niet? 

    • Primal Fear
      Gregory Hoblit (1996). Thriller. Met Richard Gere en Edward Norton. Een jonge jongen vermoordt een bisschop. Is hij ontoerekeningsvatbaar? Deze film wordt ook besproken op de filmpagina bij paragraaf 6.4.3.
    • De stilte rond Christine M. 
      Marleen Gorris (1982). Film met feministische strekking geeft een pessimistische kijk op de man-vrouw verhoudingen. Drie verschillende vrouwen, die elkaar niet kennen, vermoorden zonder vooropgezet plan een boetiekhouder. Deze film wordt ook besproken op de filmpagina bij paragraaf 3.4.4.

    7.5.1 Ons authentieke zelf

    Thema: authentiek zelf en eigen geweten

    • Plain Truth 
      Paul Shapiro (2004). Over een tienermeisje in de amish-gemeenschap dat beschuldigd wordt van het vermoorden van haar baby. 
    • Eat Pray Love
      Ryan Murphy (2010). Met Julia Roberts. Film over een vrouw die op wereldreis gaat op zoek gaat naar zichzelf. 
    • The Tree of Life 
      Terrence Malick (2011). Dramafilm met Brad Pitt. Een verdwaalde ziel in een moderne wereld die op bijzondere wijze zijn weg probeert te vinden. 
    • Idioterne 
      Lars von Trier (1988). Over een groepje intellectuelen dat zich niet aan conventies houdt. Dat varieert van het afvegen van je mond aan het servet van je buurman tot het copuleren en plein public.
    • Blue Jasmine 
      Woody Allen (2013). Met Cate Blanchett. Over een gescheiden vrouw die de schijn op probeert te houden terwijl ze na haar scheiding al haar bezittingen is kwijt geraakt. 
    • The Mask You Live In 
      Jennifer Siebel (2015). De documentaire volgt jongens en jongemannen in hun worsteling om trouw te blijven aan zichzelf omdat ze niet voldoen aan de krappe Amerikaanse definitie van mannelijkheid. 

    7.5.4 Cultuur en identiteit

    Thema: botsende culturen en gemengde huwelijken 

    • Dances with Wolves
      Kevin Costner (1990). Een historisch drama over een Amerikaanse soldaat en een indianenstam van de Sioux.
    • Night on Earth 
      Jim Jarmusch (1991). Over taxichauffeurs in Los Angeles, New York, Parijs, Rome en Helsinki. De culturele verschillen leveren komische en hilarische scènes op. Deze film wordt ook besproken op de filmpagina bij paragraaf 10.4.  
    • Ae Fond Kiss… 
      Ken Loach (2004). Over het huwelijk tussen een Pakistaanse man en een katholieke vrouw in Schotland.
    • Rabat 
      (2011) van Jim Taitmutu en Victor Ponten. Een roadmovie over drie jongens worstelend met hun identiteit en over generatieverschillen.
    • Gegen die Wand 
      Fatih Akin (2004). Liefdesdrama over twee Turkse Duitsers die worstelen met hun culturele wortels.

    7.7.2 Het zelf is een narratief

    Thema: geheugenverlies 

    • Before I Go to Sleep
      Rowan Joffe (2014). Thriller met Nicole Kidman. Over een vrouw die elke ochtend wakker wordt met een blanco geheugen. 
    • Mulholland Drive 
      David Lynch (2001). Identiteiten worden verwisseld, dromen blijken werkelijkheid (of andersom) en uiteindelijk raak je geheid de kluts kwijt. 
    • Regarding Henry
      Mike Nichols (1991). Met Harrison Ford. Doordat de gerenommeerde advocaat Henry Turner gewond raakt tijdens een schietpartij, lijdt hij nu aan geheugenverlies. Bovendien moet hij opnieuw leren spreken. 
    • Dark City 
      Alex Proyas (1998). Sciencefictionfilm. Een man wordt alleen wakker in een hotel. Hij is z'n geheugen kwijt. 
    • Unknown 
      Jaume Collet-Serra (2011). Thriller met Liam Neeson. Wanneer de Amerikaanse Dr. Martin Harris in Berlijn uit een coma ontwaakt, veroorzaakt door een auto-ongeluk, ontdekt hij dat zijn vrouw hem niet meer herkent en een andere man zijn identiteit heeft overgenomen. 
    • The I Inside 
      Roland Suso Richter (2004).  Simon lijdt na een bijna-doodervaring aan geheugenverlies. Zijn vrouw Anna, die hij niet herkent, vertelt hem dat zijn broer vermoord is ... door Simon. 
    • Eternal Sunshine of the Spotless mind 
      Michel Gondry (2004). Met Jim Carrey en Kate Winslet. Twee ex-geliefden laten hun herinneringen aan elkaar wissen.

    Thema: ben ik wie ik was? 

    • Boyhood
      Richard Linklater (2014). Een prachtig, herkenbaar en hartverwarmend portret over opgroeien, het vormen van een eigen identiteit, het familieleven en het genadeloze verstrijken van de tijd. 
    • La mala educación 
      Pedro Almodóvar (2004). Over de invloed van je ervaringen in het verleden. Kun je je oude identiteit van je afschudden?

    7.8 Ingrijpen of niet? 

    Thema: kunnen we onszelf en de ander echt kennen?

    • Broken Flowers 
      Jim Jarmusch (2005). Met Sharon Stone. Bill Murray als een verstokte vrijgezel die via een anonieme roze brief verneemt dat hij een 19-jarige zoon heeft. Wat zeggen zijn exen over hem?
    • The Iceman
      Ariel Vromen (2013). Thriller gebaseerd op het leven van Richard Kuklinski, een keurige huisvader maar tevens een huurmoordenaar van de maffia. Deze film wordt ook besproken op de filmpagina bij paragraaf 6.4.3.
    • Basic Instinct
      Paul Verhoeven (1992). Een detective onderzoekt een lustmoord. Vol met vooroordelen en stereotyperingen.
    • Voorbij het paradijs
      Hans Simonse (2014). Aangrijpende documentairefilm over een gezinsdrama in Schalkwijk.

    7.8.1 Wat maakt iemand gelukkig? 

    Thema: wat maakt mensen gelukkig? 

    • Le huitième jour
      Jaco Van Dormael (1996). Een film over een bijzondere vriendschap tussen een geflipte zakenman en een jongen met het Syndroom van Down. 
    • Sanctuary
      Len Collin (2016). Over twee jongeren met downsyndroom die verliefd zijn en graag bij elkaar willen zijn.
    • The Pursuit of Happyness
      Gabriele Muccino (2007). Het inspirerende, waargebeurde verhaal over het leven van Chris Gardner dat bestaat uit onbetaalde rekeningen en onverkoopbare handel. Wanneer zijn vrouw hem verlaat, moet hij hun 5-jarige zoontje alleen opvoeden.