Tips om verder te lezen

Websites met betrekking tot ggz en/of armoede

• Ervaringsdeskundigen mogen wel wat meer ruimte krijgen (Movisie)
• EDASU, het landelijk coördinatiepunt ervaringsdeskundigheid in armoede en sociale uitsluiting
• Kenniscentrum Phrenos over armoede
• Valente over armoede
• VvEd (Vereniging van Ervaringsdeskundigen)
• De Nederlandse ggz over armoede
• Publicatie: Ervaringsdeskundigheid in armoede en in ggz: Sociaal activisme versus herstel?
• GGZtotaal over armoede
• COOAB (Coördinerend Orgaan Opleidingen Agogische Beroepen in de ggz)

 

Boeken

• De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid van Sens, Aalders, Berhitu & Van den Brock, augustus 2020. Deze gids wordt (half)jaarlijks uitgegeven door Wolters Kluwer.

 

Tienpuntencheck arbeidsongeschiktheid

Arbeidsongeschikt worden is meestal een once-in-a-life event, met velerlei verstrekkende materiële en sociaal-maatschappelijke gevolgen. Deze tienpuntencheck behandelt punten van aandacht bij de begeleiding van de WIA-aanvraag en de ondervanging van de materiële gevolgen van arbeidsongeschiktheid, bijvoorbeeld bij psychische/psychiatrische problematiek.

 

1 Keuringsbesluit

a Is er reden tot het aanvechten van het keuringsbesluit?

• Correspondeert de uitkeringsgrondslag met het verdiende loon?
• Geeft de FML (functiemogelijkhedenlijst) de mogelijkheden en beperkingen van de cliënt juist weer? Let op: de FML gaat niet of nauwelijks in op psychische problematiek.
• Refereert het keuringsbesluit voldoende aan eerdere uitval?
• Is het medisch oordeel mede gefundeerd op bronnenonderzoek?
• Herkent de cliënt zich in het geschetste ziektebeeld?

 

b Wat zijn de mogelijkheden tot rechtsbijstand?

• Is de cliënt lid is van een vakbond? In het lidmaatschap is rechtsbijstand begrepen voor kwesties rond arbeid en inkomen. Verwijs door naar het bonds-spreekuur. Raad de cliënt bovendien aan om lid te blijven; bij arbeidsongeschiktheid wordt de contributie gehalveerd.
• Is in de rechtsbijstandsverzekering van de cliënt de rubriek arbeid en inkomen opgenomen? Maak dan een afspraak met de verzekeringsmaatschappij.
• Let op: doorverwijzing naar een advocaat in geval van bezwaar is onnodig duur en geeft geen garantie op een volledig antwoord op de complexe vragen rond AOG (Arbeidsongeschiktheid). Bovendien kun je gratis de afdeling Juridische Zaken van het UWV raadplegen.

 

2 Pensioenrechten

Werknemers die arbeidsongeschikt worden, hebben recht op gratis voortzetting van hun pensioensopbouw; daarvoor moet een kopie van het UWV-keuringsbesluit aan het pensioenfonds gezonden worden met een korte geleidebrief.

• Vraag of de cliënt eerder reserve heeft opgebouwd bij andere pensioenfondsen.
• Help de cliënt om waardeoverdracht aan te vragen en ga na of dat aantrekkelijk is.

 

3 Levensverzekering

In levensverzekeringen is soms premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid meeverzekerd, zoals bij levensverzekeringen waarvan de waarde aan de hypotheekbank is verpand. Die premievrijstelling compenseert een deel van het inkomensverlies.

 

4 Inkomensterugval

Arbeidsongeschiktheid brengt altijd terugval in inkomen met zich mee.

Ga na wat dat betekent voor:

• het recht op zorgtoeslag, huurtoeslag, kindgebonden budget en kinderopvangtoeslag.

 

Herzie:

• de inkomenstoets voor de aanvullende beurs voor studerende kinderen;
• de inkomenstoets voor de CAK-bijdrage in zorgvoorzieningen;
• de onderhoudsverplichting na echtscheiding (wijziging aanvragen bij Rechtbank).

 

Regel of wijzig:

• de collectiviteitskorting op de Zvw-premie.

 

Check:

• de mogelijkheid van gemeentelijke voorzieningen (WMO, bijstand, minimabeleid).

 

5 Toeslagenwet

Als het nettobedrag van de WIA-uitkering lager is dan de voor cliënt geldende bijstandsnorm, moet bij het UWV een inkomenstoeslag worden aangevraagd; die bedraagt maximaal 21% van de grondslag. Die toeslag geldt voor de bijstandswet als voorliggende voorziening.

Pas indien na toekenning van die inkomenstoeslag (en/of WIA-hiaatdekking; zie punt 6) het netto-inkomen nog altijd onder het sociaal minimum ligt, kan aanvullende bijstand voor levensonderhoud worden toegekend. Let op: bijstand wordt nooit met terugwerkende kracht toegekend; de bijstandsaanvraag kan preventief worden gedaan.

 

6 WIA-hiaatverzekering

Veel bedrijven hebben een collectieve WIA- hiaatverzekering.

• Ga na of die op de cliënt van toepassing is.

 

7 Transitievergoeding

Bij elk onvrijwillig einde (daar valt arbeidsongeschiktheid onder) van een dienstverband, bestaat recht op transitievergoeding. De hoogte van die vergoeding is afhankelijk van de duur van het dienstverband en de leeftijd van de werknemer. Het is aan te raden de claim op transitievergoeding in alle gevallen schriftelijk kenbaar te maken.

• Eis opname van die claim in de vaststellingsovereenkomst.
• Het recht op transitievergoeding is ook bij arbeidsongeschiktheid afdwingbaar en geldt met terugwerkende kracht voor iedereen die sinds 1 juni 2015 arbeidsongeschikt werd.
• Ga dus na of dit voor de cliënt ook geldt.

 

8 ‘Voortdurende aanpassing en verzorging’

Wordt de cliënt ten gevolge van onmiddellijke of toegenomen arbeidsongeschiktheid volledig afhankelijk van – zoals de wet zegt – ‘voortdurende oppassing en verzorging’ aan huis? In dat geval bestaat recht op uitkering van 100% van het laatstverdiende loon (dus niet 70% of 75%). De aanvraag voor die ophoging dient onderbouwd te worden met een verklaring van een behandelaar.

• Raad de cliënt ook aan een zorgindicatie aan te vragen.

Dat recht op ophoging van 70% naar 100% vervalt bij opname in een Wet langdurige zorg.

 

9 Sociaal professional als meedenker

Volledige arbeidsongeschiktheid is minstens zo veelomvattend en ingrijpend als een echtscheiding, óók voor partner en kinderen.

• Ga daarover het gesprek aan.

 

Het feit dat je geen medicus of specialist Sociale zekerheid bent, maakt je als sociaal professional (specifiek de ggz-agoog) niet ongeschikt om de cliënt te begeleiden rond arbeidsongeschiktheid. Het is voldoende om mee te denken als casemanager en dus niet als uitvoerder van alle kwesties, maar als meedenker bij de voortgang, samen met cliënt, diens gezin en andere zorg/hulpverleners.

 

10 Voorzieningen en hulp

Denk tijdens en als financiële en juridische zaken geregeld zijn, ook aan geëigende voorzieningen en hulp van bijvoorbeeld specialistische ggz-instellingen, consulenten Niet-aangeboren hersenletsel, MEE en FOKUS-wonen.

 

De tienpuntencheck arbeidsongeschiktheid is geschreven door Wim van de Graaf, maatschappelijk werker en consulent Sociale zekerheid.