Kies het juiste antwoord en klik aan.

1. Wat is een uitwerking van het tabula-rasaprincipe?

   1.   ?    Als we de omstandigheden van opvoeden en opgroeien volledig beheersen, kunnen we een kind alles leren wat binnen zijn biologische grenzen mogelijk is.
   2.   ?    Als we de omstandigheden van opvoeden en opgroeien volledig beheersen en dus in staat zijn op kinderen op exact dezelfde manier op te voeden, dan zullen de kinderen in principe gelijke mogelijkheden en competenties ontwikkelen.
   3.   ?    Als we de omstandigheden van opvoeden en opgroeien volledig beheersen, dan zijn de principes van operant en klassiek conditioneren voldoende om het kind alles te laten leren.

2. Als een persoon niet zelf richting geeft aan zijn leven, wat is volgens de behavioristen dan wel de sturende kracht achter zijn ontwikkeling?

   1.   ?    De erfelijke aanleg.
   2.   ?    De omgevingsinvloed.
   3.   ?    De reflexen waarop het klassiek conditioneren voortbouwt.

3. De theorie van het operant conditioneren is het beste te typeren als:

   1.   ?    Mechanistisch.
   2.   ?    Mechanistisch en organistisch.
   3.   ?    Mechanistisch en personalistisch.

4. Dirk, een verstandelijk gehandicapte bewoner, beschadigt zichzelf door met zijn hoofd tegen de muur te bonken. De groepsleiders besluiten om elke keer als Dirk dit gedrag vertoont het te verbieden door kortaf maar op bestraffende toon ‘Stop daarmee Dirk!’ te roepen. Vervolgens wordt zijn hoofd met zachte dwang van de muur afgewend. Twee weken later wordt er geëvalueerd en blijkt dat het gedrag van Dirk alleen maar in frequentie is toegenomen.
   Met welke wet of principe kun je dit verklaren?

   1.   ?    De wet van het effect.
   2.   ?    De wet van intermittant reinforcement.
   3.   ?    Het ritssluitingseffect.

5. Leerprocessen zijn in te delen naar complexiteit. Van de in hoofdstuk 3 besproken leerprocessen wordt model-leren gezien als het meest complexe leerproces. Waarom is dat?

   1.   ?    Omdat model-leren pas relatief laat in de ontwikkeling van het kind ontstaat.
   2.   ?    Omdat model-leren in feite het gebruik van cognitieve processen zoals het geheugen veronderstelt.
   3.   ?    Omdat model-leren onbewust kan verlopen en dat is ingewikkelder dan een bewust leerproces.

6. Klassiek conditioneren is een vorm van associatieleren. Waartussen wordt geassocieerd?

   1.   ?    Tussen de geconditioneerde stimulus en geconditioneerde respons.
   2.   ?    Tussen de ongeconditioneerde stimulus en geconditioneerde respons.
   3.   ?    Tussen de ongeconditioneerde stimulus en geconditioneerde stimulus.

7. Met welk leerprincipe is het verschijnsel te verklaren dat een alcoholist zucht krijgt naar drank als hij in zijn stamkroeg gaat zitten?

   1.   ?    Habituatie.
   2.   ?    Klassiek conditioneren.
   3.   ?    Sensitisatie.

8. Contiguïteit is een leerwet bij het operant conditioneren. Waarop slaat deze leerwet?

   1.   ?    Dat bij een inhoudelijke overeenkomst tussen de respons en de reactie op de respons, het gedrag makkelijker geleerd wordt en langer blijft bestaan.
   2.   ?    Dat het tijdsverloop tussen de respons en de reactie op de respons niet te lang moet zijn, omdat anders de relatie niet geleerd wordt.
   3.   ?    Dat de uitvoering van de respons in het verlengde moet liggen van de discriminatieve stimulus, anders is er geen contiguïteit.

9. Een definitie van verslaving is dat iemand een middel gebruikt om de ontwenningsverschijnselen te verminderen. Iemand die verslaafd is aan heroïne moet weer gebruiken om zijn misselijkheid, rillingen en onrustgevoelens weg te nemen. Het effect is dat hij zich minder ziek of zelfs prettig voelt.
   Hoe noem je dit verschijnsel in de terminologie van het operant conditioneren?

   1.   ?    Negatieve beloning.
   2.   ?    Negatieve straf.
   3.   ?    Positieve beloning.

10. Als er geheel geredeneerd wordt vanuit het operant conditioneren dan is het te voorspellen dat het fysiek straffen van asociaal gedrag (bijvoorbeeld een tik) zal leiden tot vermindering van dit gedrag. Vanuit een ander leerproces wordt er echter kritiek gegeven op dit uitgangspunt.
    Welke van onderstaande uitspraken is juist?

    1.   ?    Vanuit sensitisatie is af te leiden dat veel straffen uiteindelijk niet tot vermindering van het asociaal gedrag zal leiden, omdat de gestrafte aan de straf gaat wennen.
    2.   ?    Vanuit klassiek conditioneren is af te leiden dat de kans bestaat dat de straffer geassocieerd wordt met het uitlokken van wraak. Het asociale gedrag zal alleen maar toenemen als iemand wraak neemt.
    3.   ?    Vanuit het model-leren is af te leiden dat de gestrafte geleerd wordt hoe je moet slaan (een tik geven). Dit zal leiden tot een toename van asociaal gedrag.

11. Depressiviteit is moeilijk te verklaren met de behavioristische leerpsychologie. Waarom is dat het geval?

    1.   ?    Bij depressiviteit staan gevoelens centraal en volgens het behaviorisme zijn gevoelens niet goed objectief te bestuderen.
    2.   ?    De oorzaak-gevolgrelaties bij depressie zijn vaak onduidelijk. Het is niet goed vast te stellen wat de depressie heeft veroorzaakt omdat het moeilijk is om de stimulus, de respons en de consequentie vast te stellen.
    3.   ?    Iemand die depressief is, vertelt niet zo makkelijk over wat hij meemaakt en voelt. Die informatie heeft een behaviorist wel nodig om iets te kunnen doen.

12. Exposure is een succesvolle behandelingsmethode uit de gedragstherapie waarmee angst voor een specifieke situatie of object afgeleerd kan worden. Op welk leerprincipe is deze methode gebaseerd?

    1.   ?    Op klassiek conditioneren, want een associatie tussen twee stimuli wordt afgeleerd.
    2.   ?    Op operant conditioneren, want de positieve beloning die het gedrag oplevert, wordt weggenomen.
    3.   ?    Op model-leren, want de therapeut geeft hier het goede voorbeeld zodat de cliënt leert dat een angstreactie niet nodig is.

13. Wanneer wordt volgens de leerpsychologie problematisch gedrag vooral vertoond?

    1.   ?    Als normaal gedrag genegeerd wordt.
    2.   ?    Als het problematische gedrag een positieve beloning oplevert.
    3.   ?    Beide antwoorden kunnen juist zijn.

14. Wat is het centrale principe van een beloningssysteem zoals een token economy systeem?

    1.   ?    Initiatiefrijk gedrag werd beloond.
    2.   ?    De consequenties die op het gedrag van een persoon volgen, worden gestandaardiseerd.
    3.   ?    Apathie bij een kind of hospitalisatie bij een bewoner wordt bestreden.

15. Welke leerprincipes worden vooral gebruikt bij de socialevaardigheidstrainingen?

    1.   ?    Klassiek conditioneren en model-leren
    2.   ?    Operant conditioneren en model-leren
    3.   ?    Operant conditioneren en klassiek conditioneren